Alternative Poland

Obóz ten został głównie utworzony z myślą o polskich więźniach politycznych. Ich liczba gwałtownie wzrastała po agresji niemieckiej i zaczęło brakować dla nich miejsc w więzieniach. Początkowo miał to być kolejny obóz koncentracyjny, podobny do innych, które naziści tworzyli już na początku lat trzydziestych. Jednakże, oprócz tego, że Auschwitz pełnił funkcję obozu koncentracyjnego, obozu przymusowej, niewolniczej pracy, stał się również głównym obozem zagłady Żydów. W skład całego kompleksu Auschwitz wchodziło ok. 40 obozów i podobozów.

Auschwitz I

Auschwitz I, utworzony, jako pierwszy w 1940 r. Powstał na terenie i w zabudowaniach polskich koszarów wojskowych. Był on obozem macierzystym, głównym centrum zarządzania. Na terenie obozu Auschwitz I naziści utworzyli pierwszy obóz dla mężczyzn i kobiet, tu miały miejsce pierwsze eksperymenty uśmiercania przy użyciu Cyklonu B.Pierwsze masowe transporty Żydów tutaj właśnie zostały zamordowane, również tu dr Clauberg przeprowadził niezliczone zbrodnicze eksperymenty medyczne na więźniach, tu również wykonywano większość egzekucji przez rozstrzelanie, oraz tutaj mieścił się centralny areszt obozowy . Auschwitz I stanowił główne centrum dowodzenia całym kompleksem obozów. Tu również znajdowały się magazyny oraz funkcjonowały fabryki, zatrudniające więźniów do mordęczej pracy. Na ten obóz składało się 30 budynków, otoczonych ściśle strzeżonym systemem ogrodzeń. Pierwszymi strażnikami byli sprowadzeni tutaj niemieccy przestępcy kryminalni, przewiezieni z obozu w Sachsenhausen. Nad bramą wejściową do obozu widnieje słynny już napis „Arbeit macht frei”, Praca czyni wolnym.

Auschwitz II – Birkenau

Auschwitz II – Birkenau, został wybudowany w 1941 r. na terenie, wysiedlonej wcześniej wsi Brzezinka. Obejmuje on olbrzymią powierzchnię, prawie 200 ha. Jest to największy z obozów Auschwitz, a jednocześnie największy obóz koncentracyjny, stworzony przez nazistów. W skład tego obozu wchodziło blisko 300 prymitywnych baraków, w których przetrzymywano jednorazowo ponad 100 tys. więźniów róznych narodowości. Na terenie tego obozu funkcjonowały również komory gazowe, które stanowiły miejsce masowej zagłady, głównie ludności żydowskiej. Birkenau to obóz śmierci. W obozie tym zamordowanych zostało około 1 mln ludzi. 90% z nich stanowili Żydzi. Około 70 tys. Stanowili Polacy, a 20 tys. Cyganie. Obecne pozostałości w obozie stanowią jedynie część całości, w której funkcjonowały 4 wielkie komory gazowe oraz krematoria, które według kalkulacji nazistów były w stanie w ciągu roku uśmiercić i spalić ponad 1 600 000 ludzi! Obóz ten otoczony był 16 km ogrodzeń z drutu kolczastego, pod napięciem elektrycznym oraz licznymi wieżami wartowniczymi. Przez jego środek przebiegała bocznica kolejowa oraz rampa wyładowcza. W ramach obozu Auschwitz II – Birkenau funkcjonowały liczne mniejsze obozy, obóz męski, żeński, rodzinny dla Cyganów, rodzinny dla Żydów z Teresina, szpitalny dla mężczyzn, kwarantanny dla mężczyzn różnych narodowości oraz obozy przejściowe dla Żydów.

Auschwitz III - Monowitz

Auschwitz III - Monowitz, był największym spośród podobozów „przemysłowych”. W takich obozach wykorzystywano niewolniczą pracę więźniów przy produkcji przemysłowej, prowadzonej przez duże, niemieckie przedsiębiorstwa. W tym wypadku były to zakłady syntetycznej gumy i benzyny Buna-Werke. Ten obóz został wybudowany w 1942 r. w odległości ok. 6km od obozu Auschwitz I,we wsi Monowice, przez koncern IG Farbenindustrie.

Wszystkie obozy i podobozy Niemcy izolowali od otaczjącego świata, nie tylko przez ogrodzenia z drutu kolczastego, czy też niezliczone wieże strażnicze,ale przede wszystkim poprzez wysiedlanie ludności miejscowej. Tereny przylegające do obozów zamieszkiwali oficerowie SS wraz z załogą obozową i swoimi rodzinami. Domy, które wcześniej należały do ludności polskiej, zazwyczaj burzono, a materiał z nich uzyskany wykorzystywano przy budownie obozów. Wyludniony obszar wokół obozu Auschwitz tzw. obszar interesów obozu, obejmował olbrzymi obszar, ponad 40 kilometrów kwadratowych. To rozwiązanie logistyczne, w połączeniu z dwoma dopływami Wisły otaczającymi obozy, sprawiało, że ucieczki więźniów z terenów obozu były praktycznie niemożliwe.

W dniu 27 stycznia 1945 r. żołnierze 60. armii Pierwszego Frontu Ukraińskiego otworzyli bramy KL Auschwitz. W obozie macierzystym, Birkenau i Monowitz doczekało wyzwolenia około 7 tys. więźniów.

Liczba ofiar

Liczba deportowanych do KL Auschwitz.

Liczba uśmierconych w KL Auschwitz